تبادل
لینک هوشمند
بيراه نيست اگر پوست را سلطان بدن بناميم؛ چرا که پوست، اولين لايه دفاعي بدن است كه اگر لايه شاخي آن آسيب ببيند، اين سد دفاعي تخريب مي‌شود و ميکروب‌ها و ويروس‌ها مي‌توانند به بدن نفوذ كنند...
پوست بدن از 3 قسمت اپيدرم، درم و بافت زير پوست تشكيل شده است. اپيدرم همان لايه شاخي و خارجي‌ترين قسمت پوست است که در تماس با محيط بيروني قرارمي‌گيرد. درم هم قسمت مياني پوست است که باعث استحکام و قدرت انعطاف‌پذيري پوست مي‌شود. لايه آخر هم بافت چربي است که زير درم قرار مي‌گيرد. گروهي از اجزاي اصلي که شامل غدد عرق، عروق خوني، فوليکول‌هاي مو و غدد چربي مي‌شوند، در قسمت‌هاي مختلف لايه مياني پوست قرار دارند. تغذيه پوست هم از طريق همين عروق خوني که در فضاي درم جا گرفته‌اند، انجام مي‌شود. به همين دليل معمولا اين‌طور گفته مي‌شود که لايه مياني پوست اهميت بيشتري دارد. با اين مقدمه مي‌خواهيم شما را بيشتر با اسرار پوست آشنا کنيم. صحبت‌هاي دکتر اميرهوشنگ احساني، متخصص پوست و عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشکي تهران را در همين رابطه بخوانيد.
سلامت: لايه‌هاي مختلف پوست چطور خود را ترميم مي‌کنند؟
نوع ترميم لايه‌هاي آسيب‌ديده پوست به عمق زخم يا ضايعه بستگي دارد. اگر عمق زخم‌هاي پوست تا قسمت‌هاي تحتاني لايه مياني باشد، جاي آنها در آينده با جوشگاه‌هاي نامناسبي باقي مي‌ماند اما اگر عمق زخم تا قسمت‌هاي فوقاني درم باشد، معمولا جوشگاهي برجاي نمي‌ماند. وقتي زخم يا آسيبي در پوست ايجاد مي‌شود، اولين اتفاقي که مي‌افتد، انعقاد است. يعني پلاکت‌ها در امر درمان زخم مداخله مي‌کنند و با ترشح فاکتورهاي انعقادي، باعث انعقاد خون مي‌شوند. فاکتورهاي انعقادي زمينه حضور سلول‌هاي ديگري از جمله فيبروبلاست‌ها را هم فراهم مي‌کنند و فيبروبلاست‌ها مي‌توانند در مراحل بعدي با کلاژن‌سازي (توليد بافت همبند) باعث ترميم و بهبود بستر زخم شوند. فرايند ترميم زخم، فرايند به هم بافته‌اي است و اگر در بدن فردي در زمينه هر کدام از اين اجزا كمبود وجود داشته باشد (مانند کمبود پلاکت يا داشتن مشکل در سلول‌هاي فيبروبلاست)، بهبود زخم به خوبي انجام نمي‌شود.
سلامت: آيا ساختمان تمام قسمت‌هاي پوست يکسان است؟
معمولا ساختمان قسمت‌هاي مختلف پوست خيلي به هم شبيه است اما در قسمت‌هايي از اين ساختمان مانند کف دست و پا، ضخامت لايه شاخي در قسمت‌هايي مانند ناحيه پشت، ضخامت لايه مياني و در قسمت‌هايي مانند باسن، شکم و پهلوها ضخامت لايه چربي بيشتر است. از سوي ديگر، لايه‌هاي درم و اپيدرم پوست برخي از قسمت‌هاي بدن مانند پلک به دليل عملکرد خاص آن، بسيار نازک است. بد نيست بدانيد که پوست پلک، قسمت بافت چربي را هم ندارد. در قسمت‌هايي از پوست اعضايي مانند بيني، سر و صورت هم غدد سباسه و غدد چربي بيشتر و با فعاليت بالاتري وجود دارد. در نواحي‌اي مثل كف‌دست تعداد غدد چربي بسيار کم است و اصلا غدد سباسه وجود ندارد. در تمام قسمت‌هاي بدن به جز کف دست و پا هم فوليکول‌هاي مو وجود دارد؛ هرچند ممکن است اين فوليکول‌ها به صورت بيرون‌نيامده و زيرين باشند. قسمت‌هايي از پوست مانند پوست لب، ناحيه تناسلي و مقعد هم كه با ترشحات بدن در تماس هستند، اين امر باعث تفاوت بافت و ضخامت پوست اين نواحي نسبت به پوست ساير بخش‌هاي بدن مي‌شود. برحسب فعاليت هر منطقه از بدن، پوست آن داراي اجزايي کمتر يا بيشتر از پوست ساير قسمت‌هاست و به همين دليل احساسي که از لمس پوست گونه به ما دست مي‌دهد، در مورد لمس کف‌پا اتفاق نمي‌افتد.
سلامت: مواد موضعي، چطور جذب پوستمان مي‌شوند؟
اينکه مواد موضعي چطور جذب پوستمان مي‌شوند، سوالي کليدي براي ساخت تمام داروهاي مخصوص پوست در سراسر دنياست؛ يعني داروها و کرم‌ها بايد طوري طراحي و ساخته شوند که ميزان جذب پوستي آنها و گذشتنشان از لايه شاخي به حداکثر ممکن برسد. معمولا تمام داروها، کرم‌ها و پمادهاي پوستي حاوي ماده‌اي پايه‌اي و حلال در چربي هستند. اين ماده به بهترين شکل ممکن در لايه‌هاي پوست حل مي‌شود و از راه پديده انتشار، اثر مي‌گذارد و جذب لايه‌هاي زيري پوست يا عروق خوني مي‌شود.
سلامت: آيا قدرت ترميم پوست در سنين مختلف يکسان است؟
هرچه سن پايين‌تر باشد، قدرت ترميم پوست هم بيشتر و بهتر است. در سنين بالاتر به دليل فعاليت کمتر فيبروبلاست‌ها و پلاکت‌ها، قدرت ترميم پوست آسيب‌ديده هم کمتر مي‌شود بنابراين مي‌توان گفت قدرت ترميم پوست در سنين کودکي و نوجواني که فيبروبلاست‌ها و پلاکت‌ها خيلي خوب فعاليت مي‌کنند، در اوج است و هرچه که سن بالاتر رود، توانايي ترميم پوست پايين‌تر مي‌آيد.
سلامت: چرا حساسيت پوست در برخي از قسمت‌ها بيشتر است؟
اگر دقت باشيد، پوست برخي قسمت‌هاي بدن به تحريک‌هاي مختلف حساس‌تر است يا با لمس قسمت‌هاي خاصي از بدن گروهي از افراد به اصطلاح قلقلکي، مي‌توان آنها را تحريک کرد و خنداند. علت اين امر وجود پايانه‌هاي عصبي در قسمت مياني پوست است. درواقع، هر کدام از اين پايانه‌هاي عصبي به يک چيز خاص مانند فشار، احساس گرما، سرما، لمس يا تحريک جنسي حساس هستند. در برخي از قسمت‌هاي پوست مانند نوک انگشت‌ها يا
لاله گوش، تعداد اين پايانه‌هاي عصبي خيلي بيشتر است و مسير انتقالي آنها هم خيلي بيشتر است و به همين دليل در صورت لمس ناحيه‌اي مانند لاله گوش، تحريک بيشتري صورت مي‌گيرد يا نوک انگشتان دست در صورت تماس با سرما، زودتر از پوست قسمت‌هاي ديگر بدن سرد مي‌شوند. به طور کلي، وجود حساسيت بيشتر در بخش‌هايي از پوست به تراکم و تعداد بالاتر پايانه‌هاي عصبي منتقل کننده پيام‌هاي خاص در آن نواحي بستگي دارد.
سلامت: تحريک کلاژن?سازي چطور در بافت پوست اتفاق مي?افتد؟
نقش تمام داروهاي پوستي سراسر دنيا، تراشيدن پوست، تمام روش‌هاي ليزري يا استفاده از راديو فرکوئنسي‌ها تحريك سلول‌هاي فيبروبلاست براي انجام فعاليت بيشتر است. تحريک فيبروبلاست‌ها مي‌تواند باعث توليد کلاژن و الاستين شود. کلاژن و الاستين هم مي‌توانند در قوام پوست و پيشگيري از پيري پوست نقش اساسي داشته باشند، بنابراين گرما دادن و تحريک فيبروبلاست‌ها راهي براي کلاژن‌سازي بيشتر و حفظ شادابي و جواني پوست محسوب مي‌شوند.
نظرات شما عزیزان:
آمار
وب سایت:
